Նախագծի վերջնարդյունքում ստացա այս ձայնային գիրքը։

Նախագծի թեմա՝ Համո Սահյան

Նախագծի հիմնախնդիրը՝․․․․․․․․․

ՈՒսուցիչ՝ Ա․Քոլոզյան

  Համո Սահյանը (Հմայակ Սահակի Գրիգորյան) ծնվել է 1914թ. ապրիլի 14-ին Զանգեզուրի հեռավոր անկյուններից մեկում` Սիսիանի Լոր գյուղում`տոհմիկ հայեցու ընտանիքում։  
Ծննդավայրում նախնական կրթությունն ստանալուց հետո ապագա բանաստեղծը  կրթությունը շարունակելու նպատակով մեկնում է  Բաքու։ Այստեղ նա ստացել է միջնակարգ կրթություն, ապա ավարտել տեղի հայկական մանկավարժական ինստիտուտի լեզվաբանական բաժինը:

Հ. Սահյանը հայ բանաստեղծության այն սերնդի ներկայացուցիչներից էր, որոնց վիճակված էր գրական մկրտություն ստանալ Հայրենական մեծ պատերազմի դժոխային քուրայում։  1944թ. լույս տեսավ Սահյանի «Նաիրյան դալար բարդի» բանաստեղծությունը, որը զինվոր-բանաստեղծի` հայրենի եզերքի նկատմամբ տածած կարոտի, բնության հավերժության ու հաղթանակի նկատմամբ ունեցած հավատի երգն է` հակառակ պատերազմի ու մահվան    :

Տարբեր տարիների լույս տեսած բոլոր ժողովածներում («Նաիրյան դալար բարդի», «Քարափների երգը», «Սեզամ, բացվիր» և այլն) հիմնականում հնչում են մարդու և բնության ներդաշնակության, կյանքի ու մահվան, արարման ու մարդասիրության թեմաները։Հ.Սահյանի բանաստեղծությունները հոգեհարազատ են տարբեր սերունդների մարդկանց: Այսօր էլ նա մեկն է մեր սիրված ու ժողովրդականություն վայելող բանաստեղծներից:

Գրական անուն

|Սահյանն իր գրական անունը ստեղծել է հոր՝ Սահակի անվան առաջին մասի «ՍԱՀ» և ազգանվան վերջավորության «յան» համատեղումով։

Համո Սահյանի բանաստեղծությունները տպագրվել են դեռևս 30-ական թվականներից, սակայն նա համընդհանուր ճանաչված է արժանացած ռազմաճակատում գրած «Նաիրյան դալարի» բանաստեղծությամբ, որը հատկանշվում է      Հայաստանի երկրի կարոտի և հուզական բռնկումով անմիջականորեն։ 1945 թվականին   լույս տեսել է Սահյանի առաջին գիրքը՝ «Որոտանի եզերքին» վերնագրով։ Այստեղ դրսևորվում էր Սահյանի թեմատիկ և բանաստեղծական-դավանաբանական ընդհանուր ուղղվածությունը՝ ռեալիստական գուներանգներ, բնապատկերի գեղանկարչական ընկալում, խոսքի կառուցման ժողովրդական-բանահյուսական սկզբունք։ Հաջորդը՝ «Առագաստ» (  1947  ), «Սլացքի մեջ» (  1950  ), «Ծիածանը տափաստանում» (  1953  ), «Բարձունքի վրա» (  1955  ), «Նաիրյան դալար բարդացումը» (  1958  ) ժողովածների մեջ ավելի շատ է ընդլայնվում։ «Բարձրունքի վրա» ժողովածուն բանաստեղծական կորցրած աշխարհը նորից է գտնելու փորձ էր, որը գրում է մանկության և պատանեկության արծարծումներով մի շարք թրթռուն պատկերներ։

Ավարտվում է բանաստեղծի ստեղծագործության առաջին շրջանը և սկսվում է նորը՝ «Մայրամուտից առաջ» (  1964 ), «Քարափների երգը» (  1968 ), «Տարիներս» (  1970 ) ժողովածուներ, որոնք նոր տվեցին Սահյանի ստեղծագործության մեջ։ նրա քնարերգությունը հարստանում է թարմ արտահայտչաձևերով, բանաստեղծության ավանդական կառույցները նորոգվում են պատկերային նոր մտածողությամբ, ամրանում է բանաստեղծի կապն իր հոգևոր արմատների հետ։ Այդ գրքերում նա հանդես է գալիս որպես գեղագետ-փիլիսոփա։ «Քարափների երգը» ժողովածուում քարափները ներկայացնում են որպես մարդկության աղբյուրներ։ Ժողովածուի մի բանաստեղծության մեջ բանաստեղծը դիմում է իր ծննդավայրին և ասում է. «Քո սարերին եմ թիկնելու նորից եմ». Նույն բանաստեղծության մեջ Սահյանը բերում է երդման խոսքը.

Համո Սաահյանի ստեղծագործությունների թեմատիկայի մաս է կազմում նաև   ՀԱՅԱՍՏԱՆԸ  ։

1972  թին լույս է տեսնում Սահյանի «Սեզամ, բացվիր» ժողովածուն, որի համար    1975  թվին նա արժանի է ՀԽՍՀ պետական մրցանակի։    1977 թ  . տպագրվում է նրա «Իրիկնահաց»,    1989 թ  .՝ «Կանաչ, կարմիր աշուն»,    1986 թ.  ինին՝ «Դաղձի ծաղիկ» ժողովածուները։ Այդ ժողովածուներով Սահյանը բերում է մարդկային դրամատիկ կյանքի ու ճակատագրի քնարերգությունը՝ բանաստեղծության բնապաշտական տարերքը.

Պարգևատրվել է Հոկտեմբերյան հեղափոխության,     Աշխատանքային Կարմիր դրոշի   և «Պատվո նշան» շքանշաններով։

Համո Սահյանի տուն-թանգարանը   գտնվում է   Հայաստանի  Սյունիքի մարզի  Սիսիանի  Լոր   գյուղում նախագծված ճարտարապետներ   Ռազմիկ Մանուկյանի   և Տիգրան Մանուկյանի կողմից

Սյունիքի մարզի Լորում հայտնի բանաստեղծ Համո Սահյանի  տուն-թանգարանը բացվել է 2016 թվականի ապրիլի 14-ին բանաստեղծի ծննդյան օրը։ Համո Սահյանի որդին՝ «Համո Սահյան պոեզիայի կենտրոն» Հասարակական Կազմակերպության նախագահ Նաիրի Սահյանը  դեկտեմբերին վաճառքի էր հանել հոր անտիպ արխիվը, ստացված գումարով դնել Համո Սահյանի արձանն ու բացել նրա թանգարանը։ Բանաստեղծի արխիվը վաճառելու աղմուկից հետո, մշակույթի նախարարն արձագանքել է և թանգարանի վերանորոգմանը արագ ընթացք է տվել։

Այդտեղ գտնվում է նրա գրասեղանը, որի վրա աշխատել է 10 տարուց ավել, ժամացույցներ, լուսանկարներ, մակագրված նվեր ստացած գրքեր։

Տուն-թանգարանի բակում է Համո Սահյանի կիսանդրին։